Wiki Łeba

W połowie XV w. Łeba stała się na ok. 3 lata częścią lennego państewka szwedzkiego na Pomorzu. W czerwcu 1458 zdetronizowany król Szwecji Karl Knutsson Bonde zwany też Karolem VIII objął we władanie ziemię pucką. Był to efekt jego porozumienia z królem Kazimierzem Jagiellończykiem. Karol VIII pożyczył Gdańskowi 15 tys. marek pruskich, niezbędnych do opłacenia wojsk zaciężnych, obsadzających Malbork. W zamian za to otrzymał w zastaw zamek i miasto Puck oraz Ziemię Pucką. W ten sposób na terenie Pomorza Gdańskiego powstało małe państewko szwedzkie. Obejmowało ono obszar ok. 980 km. kwadratowych. W jego skład obok Łeby i Pucka wchodziły m.in. miejscowości Prusewo, Nadole, Rybno, Robakowo, Luzino, Szemud, Reda, Rumia i mała wioska rybacka nosząca wtedy nazwę Gdingen czyli obecna Gdynia. Spod władzy Karla wyłączono niezwykle dochodowy dla Gdańska Hel. Karol VIII mógł zbierać w swoim „państwie” podatki, uprawiać żeglugę, dysponować własną siłą zbrojną, nadawać miejscowościom przywileje. Mieszkańcy mogli odwoływać się od jego wyroków do króla polskiego. Knutsson i jego spadkobiercy mieli pozostać właścicielami Ziemi Puckiej do czasu zwrotu długu przez Gdańsk. Karol VIII utracił tron w wyniku buntu poddanych wspieranych przez władcę Danii Christiana. Postanowił więc odpłacić się za to królowi Danii. W tym celu postanowił przyłączyć się do działań Polski , Gdańska i Stanów Pruskich wymierzonych przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu i „przy okazji” przeciwko sprzymierzonemu z Zakonem królowi Danii. Kaprowie z listami kaperskimi Kazimierza Jagiellończyka lub Magistratu Gdańskiego zwalczali żeglugę Christiana oraz napadali statki krzyżackie. Przyłączając się do tych działań Karol VIII zaciągnął na służbę kaprów z Łeby. Wystawione im listy kaperskie upoważniały ich do atakowania statków Christiana. Być może byli to potomkowie Braci Witalijskich najbardziej znanych piratów bałtyckich usuniętych z ich siedziby na Gotlandii w 1398 r. (wielu pojmanych i straconych wraz z przywódcami Klausem Störtebekerem i Gödeke Michels w latach 1401-1402) ale operujących na Bałtyku i Morzu Północnym jeszcze w 1488 r. Karol VIII nie zaprzestał zwalczania żeglugi Christiana nawet po zawarciu rozejmu polsko-duńskiego. Jego kaprowie z Łeby i Pucka zapuszczali się nadal aż po Sztokholm i Åbo. Wywoływało to protesty strony duńskiej jak i niezadowolenie Gdańska, dla którego małe, szwedzkie „państewko” stawało się coraz bardziej niewygodne. Państewko Karola VIII na Pomorzu ostatecznie upadło 14 października 1460 w momencie opanowania miasta Puck przez oddziały krzyżackie. W końcu lipca 1464 Karol VIII zakupił kilka statków, zwerbował pokaźną liczbę żołnierzy (w tym wielu Polaków) i 23 sierpnia odpłynął z nimi do Sztokholmu.