Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny


infrastruktura:obiekty_budowlane_umieszczone_w_pasie_drogowym_przed_dniem_wejscia_w_zycie_ustawy_o_drogach_publicznych

Jak wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 marca 2014 r. sygn. II GSK 109/13 ( LEX Nr 1488047), przepisy art. 40 ust. 1 i art. 22 ust. 2 u.d.p. nie wykluczają się wzajemnie. Dają one natomiast zarządcy drogi możliwość wyboru trybu udostępniania pasa drogowego przedsiębiorcom: może to być tryb cywilnoprawny (art. 22 ust. 2) lub tryb administracyjny (art. 40). Zastosowanie jednej z tych metod wyklucza drugą. Natomiast wybór drogi administracyjnej, tzn. zgoda (w formie decyzji administracyjnej) na umieszczenie w pasie drogowym urządzenia nie związanego z funkcjonowaniem drogi łączy się z pobieraniem opłat przewidzianych w rozporządzeniu, jak również z możliwością pobierania kar pieniężnych za niedotrzymanie warunków określonych w zezwoleniu lub zajęcie pasa bez zezwolenia.

Ustawodawca różnicuje obiekty, które istnieją już w pasie drogowym od tych, które zostaną tam zlokalizowane po uzyskaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.

Przepis art. 38 ust. 1 ustawy o drogach publicznych stanowi, iż istniejące w pasie drogowym obiekty budowlane i urządzenia niezwiązane z gospodarką drogową lub obsługą ruchu, lecz nie powodujące zagrożenia i utrudnień ruchu drogowego i nie zakłócające wykonywania zadań zarządu drogi, mogą pozostać w dotychczasowym stanie. Dopiero w przypadku przebudowy lub remontu ww. wymaga się uzyskania zgody zarządcy drogi, a gdy planowane są roboty objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę, również uzgodnienie projektu budowlanego.

Analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, że uprawnienia do używania istniejącego obiektu budowlanego znajdującego się w pasie drogowym nie wymaga uzyskania decyzji administracyjnej - zezwolenia na zajęcie pasa drogowego, a obowiązek uzyskania zgody zarządcy drogi odnosi się jedynie do sytuacji przebudowy i remontu.

Regulacja ta legalizuje istnienie w pasie drogowym obiektów budowlanych i nie zawiera jakiegokolwiek odesłania do przepisów nakładających na obywatela obowiązek wystąpienia z wnioskiem o wydanie decyzji administracyjnej w przedmiocie zezwolenia na jego zajęcie.

Stosownie do art. 39 ust. 3 tej ustawy w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi wydawanym w drodze decyzji administracyjnej. Z kolei z art. 39 ust. 3a cyt. ustawy wynika, że decyzja co do lokalizacji obiektu budowlanego w pasie drogowym była wydana przed rozpoczęciem robót budowlanych.

W świetle tego przepisu lokalizacja, a więc użytkowanie obiektów budowlanych w przyszłości w pasie drogowym wymagają uzyskania zezwolenia na jego zajęcie. Powyższe rozważania upoważniają do stwierdzenia, że przepis ten nie dotyczy zatem obiektów budowlanych znajdujących się już w pasie drogowym, o których mowa w art. 38 ust. 1 ustawy o drogach publicznych.

Zauważyć należy, iż z kolei przepis art. 40 ust. 1 cyt. ustawy posługuje się pojęciem „zajęcie”, a to oznacza, że także w tym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem przyszłym. Również przepis art. 40 ust. 2 pkt 2 powołanej ustawy określa sytuacje uzyskania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w przypadku umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami. Sformułowanie „umieszczanie” dotyczy niewątpliwie sytuacji przyszłych.

Wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2007 r. Sygn. I OSK 811/06 W orzecznictwie słusznie podkreśla się, że uprawnienie do używania istniejącego obiektu budowlanego znajdującego się w pasie drogowym nie wymaga uzyskania decyzji administracyjnej – zezwolenia na zajęcie pasa drogowego, a obowiązek uzyskania zgody zarządcy drogi odnosi się jedynie do przebudowy i remontu. Regulacja ta legalizuje istnienie w pasie drogowym obiektów budowlanych i nie zawiera jakiegokolwiek odesłania do przepisów nakładających na obywatela obowiązek wystąpienia z wnioskiem o wydanie decyzji administracyjnej w przedmiocie zezwolenia na jego zajęcie (wyrok NSA z 28 czerwca 2007 r., I OSK 811/06, dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).

Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla, że art. 38 ust. 1 u.d.p. dotyczy obiektów budowlanych i urządzeń, które były zlokalizowane w pasie drogowym w dniu wejścia w życie tej ustawy bądź znalazły się w pasie drogowym w wyniku późniejszych zmian dotyczących samego pasa drogowego. Zawiera więc swego rodzaju ustawowe, nielimitowane czasowo zezwolenie zajmowania pasa drogowego przez obiekty w nim opisane, nieobciążone opłatami za czasowe zajęcie pasa drogowego, przewidzianymi w tej ustawie. Przepis art. 38 ust. 1 u.d.p. dotyczy wyłącznie obiektów istniejących (uprzednio zlokalizowanych) w pasie drogowym a nie obiektów zlokalizowanych (umieszczonych) w pasie drogowym w rozumieniu art. 40 ust. 1–2 u.d.p. (wyroki NSA z 1 grudnia 2008 r., II GSK 476/08 i z 28 kwietnia 2010 r., II GSK 575/09; dostępne na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).

W tych ostatnich orzeczeniach NSA zwrócił uwagę, że przepis art. 40 ust. 1 u.d.p. posługuje się pojęciem „zajęcie”, a to oznacza, że także w tym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem przyszłym. Również przepis art. 40 ust. 2 pkt 3 u.d.p. określa sytuacje uzyskania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w przypadku umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami. Sformułowanie „umieszczanie” dotyczy niewątpliwie sytuacji przyszłych.

Kierując się rozumieniem przepisów art. 38 i art. 40 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 u.d.p., innym od przedstawionego wyżej, organy administracji naruszyły te przepisy.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostaje bowiem, że znajdujący się w pasie drogowym obiekt handlowy (kwiaciarnia), będący własnością A. B., został wzniesiony w 1977 r., na podstawie pozwolenia na budowę. Już ta okoliczność przesądzała, że wniosek strony skarżącej podlegał rozpoznaniu tylko w oparciu o art. 38 u.d.p. Organy administracji ustaliły również jednoznacznie, że wspomniany obiekt nie powoduje zagrożenia lub utrudnienia ruchu drogowego, czy zadań zarządzania drogą. W świetle art. 38 ust. 1 u.d.p. nie było zatem podstaw do rozstrzygania w przedmiocie udzielenia zezwolenia na zajęcie pasa drogowego przez ten obiekt, ani tym bardziej do wymierzania opłaty za to zajęcie. Rozpatrując wniosek strony skarżącej organy administracji powinny jedynie ograniczyć się do stwierdzenia, że będący przedmiotem wniosku obiekt budowlany został wzniesiony przed wejściem w życie ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych oraz, że nie zachodzą przesłanki wymienione w art. 38 ust. 1 u.d.p., uniemożliwiające pozostawienie go w dotychczasowym stanie.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 2013-10-29 Sygn. III SA/Łd 827/13

infrastruktura/obiekty_budowlane_umieszczone_w_pasie_drogowym_przed_dniem_wejscia_w_zycie_ustawy_o_drogach_publicznych.txt · ostatnio zmienione: 2019/05/13 18:19 przez Grzegorz Kleina