Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny


srodowisko:niewaznosc_uchwal_walnego_zgromadzenia_spolki_wodnej_stwierdzana_decyzja_starosty
no way to compare when less than two revisions

Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.


srodowisko:niewaznosc_uchwal_walnego_zgromadzenia_spolki_wodnej_stwierdzana_decyzja_starosty [2018/09/21 14:33] (aktualna) – [Ta strona jeszcze nie istnieje] Grzegorz Kleina
Linia 1: Linia 1:
 +Przesłanką nieważności uchwał, ustanowioną tym przepisem jest sprzeczność z prawem lub statutem spółki. Stwierdzenie nieważności uchwały następuje decyzją starosty, która jest z mocy ust. 4 art. 179 ostateczna, przy czym przepis ten przewiduje, że od tej decyzji służy wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, a następnie, po wyczerpaniu tego trybu, skarga do sądu administracyjnego.
 +Takie uregulowanie nadzoru starosty nad działalnością spółek wodnych, z jednej strony daje mu uprawnienie do stwierdzenia nieważności uchwał, tj. wyeliminowania ich z bytu prawnego, z drugiej poddanie tego nadzoru kontroli sądu administracyjnego powoduje, że starosta badając uchwały organów spółki jest obowiązany do zachowania szczególnej staranności w sprawowaniu tego nadzoru. Ta szczególna staranność będzie polegała na zachowaniu przepisów prawnych, które mają zastosowanie w postępowaniach, kończących się wydaniem decyzji w przedmiocie nadzoru. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwał organów spółek wodnych musi się zatem odbywać zgodnie z zasadami przewidzianymi w Kodeksie postępowania administracyjnego. Postępowanie starosty zgodne z zasadami tego aktu zapewni stronie postępowania jej prawa w procesie i dokonanie przez sąd kontroli prawidłowości tego postępowania.
 +Jak powiedziano wyżej, efektem nadzoru starosty może być stwierdzenie nieważności uchwały organu spółki wodnej, a wobec tego decyzja wydana w tym przedmiocie nie może budzić żądnych wątpliwości co do tego jakiej konkretnej uchwały dotyczy i jakie powody spowodowały stwierdzenie nieważności. Zapewnieniu tego służy przestrzeganie wymagań art. 197 k.p.a., w szczególności jego § 1 i 3.
 +Tylko decyzja odpowiadająca wymogom wskazanym w tych przepisach pozwoli na zachowanie zasad ogólnych, przewidzianych w art. 8 i 11 k.p.a. Dzięki przestrzeganiu tych zasad organ, w razie kontroli, będzie mógł wykazać swoją staranność w załatwieniu sprawy. Wymagania ww. obowiązują zarówno w postępowaniu kończącym się stwierdzeniem nieważności uchwały, jak i z wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy.
 +…ogólnikowość decyzji, brak odniesienia się do zarzutów Spółki Wodnej z jednej strony w żaden sposób nie może przekonać Spółki do wydanego rozstrzygnięcia, z drugiej uniemożliwia kontrolę Sądu pod kątem zgodności z prawem.
 +Analiza przepisów prawa wodnego pozwala przyjąć, iż podstawowym środkiem kontroli, realizowanym w ramach nadzoru nad spółką wodną, jest obowiązek przedkładanie staroście uchwał organów spółki. 
 +Drugą grupę środków nadzorczych stanowią środki korygujące, uznawane za środki nadzorcze sensu stricto, to jest takie, które umożliwiają organom nadzoru władczą ingerencję w działania podmiotu nadzorowanego. W rozdziale 3 działu VII prawa wodnego, zatytułowanym „nadzór i kontrola nad działalnością spółek” ustawodawca uregulował cztery takie środki, a mianowicie stwierdzenie nieważności uchwały organów spółki, wstrzymanie wykonania uchwały, odwołanie zarządu spółki oraz powołanie zarządu komisarycznego. 
 +Zgodnie z art. 179 ust. 2 p.w. uchwały organów spółek sprzeczne z prawem lub statutem są nieważne. Ustawodawca skutek nieważności uchwał powiązał z ich sprzecznością z prawem lub statutem. W logice przyjmuje się, iż dwa zdania są sprzeczne, gdy jedno z nich jest negacją drugiego. Ze sprzecznością uchwały z prawem będziemy więc mieli do czynienia wówczas, gdy treść uchwały stanowić będzie zaprzeczenie (negację) norm powszechnie obowiązującego prawa lub norm statutowych. Należy przyjąć, iż każda sprzeczność z prawem jest zarazem niezgodnością z prawem, natomiast nie
 +każda niezgodność z prawem jest sprzecznością. Oznacza to, iż nie każde naruszenie prawa przez uchwałę organu spółki skutkuje jej nieważnością. Skutek ten powodować będzie wyłącznie takie naruszenie w konsekwencji, którego dojdzie do sprzeczności uchwały z prawem lub statutem, przy czym skutek ten
 +nastąpi wówczas ex lege. Uprawnieniem nadzorczym starosty jest stwierdzenie nieważności uchwały sprzecznej z prawem lub statutem. Oznacza to, iż starosta w ramach sprawowanego nadzoru, wyposażony został w kompetencje do władczego orzekania o bycie prawnym uchwał organów spółki. Orzeczenie starosty ma charakter deklaratoryjny i porządkowy. Przyjęcie przez ustawodawcę, iż uchwała sprzeczna z prawem jest nieważna, oznacza że skutek nieważności istnieje od momentu jej podjęcia, a zadaniem organu nadzoru, realizowanym poprzez przysługujące mu kompetencje, jest wyeliminowanie przedmiotowej uchwały z obrotu prawnego. Stwierdzenie nieważności uchwały wywołuje więc skutek ex tunc. Oznacza ono, w istocie
 +rzeczy, deklarację stanu prawnego (nieważności) ze względu na zaistnienie określonej przesłanki (sprzeczność aktu z prawem) przewidzianej przez ustawodawcę, z którą skutek taki prawo wiąże41. Uprawnienia nadzorcze starosty zostały ograniczone czasowo, co uzasadnione jest potrzebą usunięcia stanu niepewności, związanej z podejmowanymi czynnościami nadzorczymi.
  
 +Środek nadzoru, w postaci stwierdzenia nieważności uchwały, może zostać zastosowany w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały staroście. W orzecznictwie sądowym, dotyczącym samorządu terytorialnego, ukształtowany jest pogląd, iż bieg 30-dniowego terminu na podjęcie środka nadzorczego w postaci stwierdzenia nieważności uchwały rozpoczyna się z dniem doręczenia organom nadzoru uchwały, a w przypadku zaniechania obowiązku ich przedłożenia termin ten nie biegnie. Upływ 30-dniowego terminu powoduje wygaśnięcie kompetencji nadzorczych starosty do podjęcia środka nadzorczego - stwierdzenia nieważności uchwały. W ocenie sądów administracyjnych oznacza to, iż oświadczenie woli organu nadzoru zastosowania
 +sankcji nieważności musi zostać uzewnętrznione przez doręczenie rozstrzygnięcia nadzorczego, najpóźniej w dniu w którym upływa ustawowy termin kompetencji nadzorczej. W przeciwieństwie do ustaw samorządowych, na gruncie ustawy prawo wodne, ustawodawca nie przyznał staroście wykonującemu
 +funkcje nadzoru nad spółką wodną, po upływie terminu na podjęcie środka nadzorczego, prawa zaskarżenia uchwał tejże spółki, z powodu ich sprzeczności z prawem powszechnie obowiązującym lub statutem do sądu administracyjnego. Wynika to przede wszystkim z zakresu kognicji sądów administracyjnych.
 +Zgodnie z art. 3§1 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej. Charakter prawny spółki wodnej oraz zakres realizowanych przez nią zadań nie pozwala zakwalifikować tej formy organizacyjnej do administracji publicznej
 +w rozumieniu przywołanego przepisu. Szczegółowy katalog działań administracji, poddanych sądowej kontroli sądów administracyjnych określony został w art. 3§2 u.p.p.s.a. Wymienione w tym przepisie formy działania, właściwe dla administracji publicznej, nie obejmują swym zakresem uchwał spółek wodnych.
 +Kolejnym środkiem nadzoru nad działalnością spółki wodnej jest wstrzymanie wykonalności uchwały organu spółki. Zgodnie z art. 179 ust. 3 p.w. starosta, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały, może wstrzymać jej wykonanie. Wstrzymanie wykonania uchwały powoduje
 +niedopuszczalność podejmowania na jej podstawie jakichkolwiek działań. Warunkiem zastosowania tego środka nadzoru jest wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały. Biorąc pod uwagę fakt, iż na gruncie prawa wodnego rozstrzygnięcia nadzorcze podejmowane są w formie decyzji
 +administracyjnej, oznacza to wszczęcie postępowania administracyjnego. Literalne brzmienie art. 179 ust. 3 p.w. skłania do wniosku, że jedynym momentem zastosowania analizowanego środka jest moment wszczęcia postępowania, co wykluczałoby możliwość jego podjęcia w toku tego postępowania. Wniosek taki jest racjonalnie nieuzasadniony. Wstrzymanie wykonania uchwały przez organ nadzoru ma charakter fakultatywny i zależy od uznania organu. Ustawodawca nie rozstrzygnął w jakiej formie organ nadzoru powinien wstrzymać
 +wykonanie uchwały. Uwzględniając fakt, iż środek ten może zostać zastosowany wyłącznie w związku ze wszczęciem postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzenia nieważności należy opowiedzieć się za formą postanowienia, przy czym na postanowienie to nie służy zażalenie. Wstrzymanie wykonania uchwały znajduje zastosowanie tylko w trakcie prowadzonego postępowania nadzorczego, w związku z tym jego byt prawny zależy od zakończenia tego postępowania, a tym samym podjęcie rozstrzygnięcia nadzorczego (bez względu na jego treść) powoduje utratę mocy obowiązującej
 +postanowienia wstrzymującego, bez konieczności formalnego stwierdzania jego wygaśnięcia.
 +Kolejnym środkiem korygującym o charakterze represyjnym w jaki wyposażony został starosta sprawujący funkcję nadzoru nad działalnością spółki wodnej jest rozwiązanie zarządu i wyznaczenie osoby do pełnienia jego obowiązków.
 +Środek ten ma charakter fakultatywny, a przesłanką jego zastosowania są powtarzające się naruszenia przez zarząd prawa lub statutu spółki. Kryterium „powtarzającego” się naruszenia jest kryterium nieostrym, mogącym sprawiać trudności interpretacyjne. W literaturze przedmiotu zaproponowano stanowisko, iż powtarzające się naruszenia mają miejsce już przy dwukrotnym ich wystąpieniu, z tym zastrzeżeniem, że powinny być to naruszenia tego samego charakteru i w tej samej sferze działalności zarządu. Konsekwencją podjęcia rozstrzygnięcia nadzorczego o rozwiązaniu zarządu jest wyznaczenie przez starostę osoby do pełnienia obowiązków zarządu. Osoba ta, do czasu powołania nowego zarządu, wykonuje wszystkie obowiązki tego organu, a ponadto w terminie 3 miesięcy od dnia w którym decyzja o rozwiązaniu zarządu stała się ostateczna ma obowiązek zwołania walnego zgromadzenia w celu wybrania nowego zarządu. Zgodnie z art. 173 ust. 1 pkt 4 p.w. powołanie i odwołanie członków zarządu należy do wyłącznej kompetencji walnego zgromadzenia członków. Kompetencja ta wyznacza nie tylko sferę uprawnień organu ale również zakres jego obowiązków. Należy w związku z tym przyjąć, iż sytuacja w której walne zgromadzenie członków spółki nie dokonuje
 +wyboru zarządu, jest sytuacją niezgodną z prawem. W ocenie ustawodawcy stan taki uzasadnia przyznanie organom nadzoru kompetencji w zakresie skorygowania zaistniałych nieprawidłowości w funkcjonowaniu spółki. Środkiem służącym realizacji tego celu jest ustanowienie przez organ nadzoru zarządu komisarycznego. Zarząd komisaryczny może zostać ustanowiony wyłącznie wówczas, gdy walne zgromadzenie członków nie do-
 +kona wyboru zarządu, w związku z uprzednim zastosowaniem przez organ nadzoru środka nadzorczego w postaci rozwiązania zarządu na skutek stwierdzenia powtarzającego się naruszenia prawa przez ten organ.
 +
 +Spółka wodna będąca dobrowolnym zrzeszeniem osób dążących do osiągnięcia celów w postaci zaspokojenia potrzeb swoich członków w zakresie gospodarowania wodami co do zasady ulega rozwiązaniu na skutek woli tych członków wyrażonej w drodze uchwały walnego zgromadzenia. Poza tą, rzec by można, „naturalną”, formą rozwiązania spółki ustawodawca dopuścił możliwość zakończenia jej bytu prawnego na skutek władczego rozstrzygnięcia organu administracyjnego - starosty.
 +Rozstrzygnięcie to może zostać podjęte w trzech sytuacjach:
 +1) działalność spółki narusza prawo lub statut, 
 +2) upłynął ter-min, na jaki został ustanowiony zarząd komisaryczny, o którym mowa w art. 180 ust. 3 p.w., a walne zgromadzenie nie dokonało wyboru nowego zarządu,
 + 3) liczba członków jest mniejsza niż określona w art. 165 ust. 1 p.w. Pomimo tego, iż ustawodawca w pierwszym z wymienionych przypadków odwołał się wprost do stanu naruszenia prawa działalnością spółki również w dwóch pozostałych przypadkach, z naruszeniem takim mamy do czynienia. Przyjmuję w związku z tym, iż przyznana staroście kompetencja do rozwiązania spółki wodnej stanowi środek nadzoru nad spółką, którego zastosowanie determinowane jest formą podejmowania rozstrzygnięć nadzorczych nad spółką wodną jest decyzja administracyjna. Pomimo wprowadzenia jednolitej formy władczych działań nadzorczych ustawodawca, poprzez szczegółowe regulacje prawne, wprowadził daleko idące odrębności decyzji w sprawie stwierdzenia nieważności uchwał spółki wodnej w stosunku do pozostałych rozstrzygnięć nadzorczych. W przypadku decyzji stwierdzającej nieważność uchwał ustawodawca odstąpił od zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, przyjmując iż decyzja starosty jest decyzją ostateczną. Jednocześnie ustawodawca przyznał spółce wodnej prawo do skorzystania z niedewolutywnego środka prawnego w postaci wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy. Należy stwierdzić, iż rozwiązanie takie pozostaje, od 11 kwietnia 2011 r., w sprzeczności z art. 16§1 kpa. Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu nadanym ustawą z 3 grudnia 2010 r.
 +decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne. //A contrario// decyzje na które przysługuje wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy ostateczne nie są. Uważam, iż brak jest racjonalnych podstaw do różnicowania przymiotu
 +ostateczności decyzji administracyjnej na gruncie przepisów kpa i prawa wodnego, a zaistniałą sytuację przypisuję niedopatrzeniu ustawodawcy, który nie dostosował przepisów proceduralnych zawartych w ustawach szczegółowych, w tym w prawie wodnym, do zmian wprowadzonych w kodeksie postępowania
 +administracyjnego. Pozostałe rozstrzygnięcia nadzorcze starosty zapadają w formie „typowej” decyzji administracyjnej wydawanej na podstawie przepisów kpa.
 +
 +(Małgorzata Szalewska „Nadzór nad działalnością Spółki Wodnej”, Przegląd Prawa Ochrony Środowiska 1/2005)
srodowisko/niewaznosc_uchwal_walnego_zgromadzenia_spolki_wodnej_stwierdzana_decyzja_starosty.txt · ostatnio zmienione: 2018/09/21 14:33 przez Grzegorz Kleina