Ściganie sprawcy wykroczenia, podobnie jak sprawcy przestępstwa, następuje z urzędu lub na wniosek pokrzywdzonego, w tym ostatnim wypadku, jeżeli konkretny przepis ustawy tak stanowi. Wskazać należy, że ściganie sprawców czynów z art. 51 Kodeksu wykroczeń nie jest uzależnione od wniosku osób pokrzywdzonych lub ustalenia czy występują jakiekolwiek osoby pokrzywdzone działaniem opisanym w wymienionym przepisie. Organy uprawnione do prowadzenia czynności wyjaśniających i występowania w roli oskarżyciela publicznego, a także prowadzenia postępowania mandatowego, podejmują w tym zakresie działania z urzędu, co oczywiście nie wyklucza podjęcia tych czynności na podstawie zawiadomienia złożonego przez pokrzywdzonego lub inną osobę.

Możliwości prawne ścigania wykroczeń z art. 51 Kodeksu wykroczeń nie są … ograniczone żadnym przepisem i organy porządku publicznego, zwłaszcza policja i straż miejska, powinny interweniować w każdej sprawie, gdy nastąpiło zakłócenie spokoju lub porządku publicznego czy też wywołane zostało zgorszenie. Wskazać należy, że wykroczenie z art. 51 K.w. jest wykroczeniem skutkowym¹. Dla przyjęcia odpowiedzialności sprawcy wykroczenia z art. 51 K.w. wymagane jest zatem, aby jego czyn pociągnął za sobą przewidziany w tym przepisie skutek. Skutek ten musi dotknąć przynajmniej jedną osobę, która otrzymuje status osoby pokrzywdzonej i zobowiązana jest złożyć zeznania przed odpowiednim organem.

… nie jest możliwe wprowadzenie do Kodeksu wykroczeń instytucji tzw. świadka anonimowego (incognito), uregulowanej w art. 184 Kodeksu postępowania karnego, albowiem przepis ten stanowi wyjątek od zagwarantowanego w art. 42 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawa do obrony, i ma zastosowanie jedynie wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności albo mienia w znacznych rozmiarach świadka lub osoby dla niego najbliższej. Ustanawianie zatem dalszych prawnych wyjątków od zagwarantowanych Konstytucją praw nie jest możliwe, a ponadto nie jest konieczne, zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę, że wykroczenia są czynami o mniejszym od przestępstw zagrożeniu dla porządku prawnego.

Należy jednak podkreślić, że ustawodawca w art. 57 § 4 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia przewidział możliwość przekazania listy ujawnionych osób pokrzywdzonych i świadków jedynie do wiadomości sądu, co w odniesieniu do wykroczeń w wystarczający, jak się wydaje sposób chroni dane osobowe tych osób przed ujawnieniem osobom nieuprawnionym.

Źródło: Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 7916 , Warszawa, dnia 31 maja 2007 r.

¹Z wykroczeniem skutkowym (materialnym) mamy do czynienia wówczas, gdy w następstwie czynu sprawcy następuje ściśle przez ustawę określona zmiana w świecie zewnętrznym. Tego rodzaju wykroczenia mogą być po¬pełnione zarówno przez działanie jak i zaniechanie zaniechanie działania.