1. Łeba - Nowęcin - Szczenurze - Wrzeście - Charbrowo - Łeba
(ok.24,5 km)

2. Łeba - Nowęcin - Szczenurze - Wrzeście - Charbrowo - Rezerwat „Zarastające Jezioro w Wicku" -
Charbrowo - Krakulice - Żarnowska - Łeba
(ok.31,0 km)

Wycieczkę rozpoczynamy na ul. Kościuszki i jedziemy zgodnie z opisem wycieczki rowerowej do Latarni morskiej Stilo. We wsi Nowęcin, po zwiedzeniu dworu i kąpieliska, wracamy do szosy asfaltowej, łączącej wieś z Łebą i skręcamy na pdn. Mijamy zabudowania i kontynuujemy jazdę drogą lokalną gruntową, początkowo przez pola, następnie przez las i łąki. 500 m przed wsią Szczenurze (6,5 km) zaczyna się droga brukowana. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1402 r. Plan wsi ulicowy. Posiada sporo budynków ryglowych, wypełnionych gliną. Domy nr 18 i 19 mają dachy naczólkowo-dymnikowe. Wyjeżdżamy na drogę asfaltową w lewo, a 300 m dalej skręcamy we wznoszącą się w kier, pdn.-wsch. drogę brukowaną. Po przejechaniu 400 m zauważamy z lewej strony zniszczony poprotestancki cmentarz z intcresujcym obeliskiem, poświęconym mieszkańcom wsi, którzy zginęli w czasie I wojny światowej. Nieco za cmentarzem, z lewej strony strumienia biegnie leśna droga. Prowadzi ona 1,5 km na płn.-wsch. i wsch. oraz ok, 1,0 km na pdn.-wsch. do południowego brzegu niewielkiego, lecz malowniczego jeziora Czarne, położonego w lesie, wśród wzgórz.

Kontynuujemy wycieczkę drogą wśród pól (1,0 km), lasem do rozwidlenia leśnych dróg (1,0 km). W jego pobliżu (oddz. 207 b), rośnie sędziwy buk (obwód na wys 1,3 m - 540 cm, wys.23 m).

Skręcamy w lewo i podążamy lasem do wiaduktu nad torami kolejowymi (1,2 km). W kier. wsch. widoczne malownicze wzniesienia pól z kępami drzew (najwyższe wzniesienie - 59,1 m). Drogą biegnącą w uroczym wąwozie, obsadzoną starodrzewem kierujemy się na pdn. Dojeżdżamy do drogi asfaltowej, łączącej stację PKP Wrzescie ze wsią Wrzescie, mijając zabudowania PGR Wrześcienko: dawny dwór, stodołę z 1866 r. i zaniedbany park, w którym rósł piękny 1000-letni cis (obwód na wys. 1,3 m - 300 cm, wysokość 15 m). Z nie wyjaśnionych przyczyn drzewo to uschło i zostało skreślone z ewidencji pomników przyrody.

Skręcamy w prawo i po ok. 700 m wjeżdżamy do zabudowań wsi Wrzeście (12,5 km). Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1377 r. Posiada budynek ryglowy, wypełniony gliną (dom nr 13). Z Wrześcia jedziemy w kier. zach. do wsi Sądowo (zwanej też Charbrowski Młyn), mijając z prawej strony stary, zaniedbany cmentarz i dalej do wsi Charbrowo (15,5 km). Dojeżdżamy do zabudowań po b. PGR, skręcamy w lewo, na dziedziniec przed dworem.

Charbrowo - to stara osada kaszubska, leżąca nad Charbrowską Strugą, prawym dopływem Łeby. Książę Mszczuj U przekazał wieś w 1286 r. biskupom włocławskim. W 1564 r. wieś nabywa rodzina Wejherów (następnie w rękach Krokowskich i innych). Miejscowość była głównym ośrodkiem Kaszubów nadłebiańskich, którzy jeszcze pod k. XVIII w. zwarcie zamieszkiwali ten teren i utrzymywali swój język. Poeta kaszubski, Jan Hieronim Derdowski w swej epopei „O panu Czarlińskim co do Pucka po secejachoł„, pisze o Charbrowie: „Mówią też jesz po naszemu dokoła Charbrowa - łam, dej wemrzą oni, starzy, zdzinie naszo mowa…”. Stojąc na dziedzińcu dworu warto zwrócić uwagę na architekturę budynku. Jego środkowa część pochodzi z ok. 1660 r., lewa oficyna z 1844 r., a naprzeciwległe skrzydło wraz z wieżą z 1907 r. W otaczającym dwór zaniedbanym parku znajduje się klasycystyczna kaplica grobowa z I poł. XIX w. W kaplicy 13 trumien z okuciami z XVIII w., najstarsza trumna z 1767 r. Na wykonanych z piaskowca, dwóch słupach bramy parkowej (główny wjazd), znajdują się herby: na lewym - herb Charbrowa, na prawym - herb, przedstawiający piastowskiego orła, pochodzący z czasów Jana III Sobieskiego.

Po wyjści u na szosę skręcić w lewo, przejść przez most na Charbrowskiej Strudze i przebyć ok. 150 m w kier. Lęborka. Znajdziemy się u podnóża niewielkiego, malowniczego parku z barokowym kościółkiem, pochodzącym z 1669 r. Murowany, salowy, z prostokątnym prezbiterium i wieżą częściowo cofniętą w nawę. Drzwi wejściowe do kruchty renesansowe. Bogate wyposażenie wnętrza pochodzi przeważnie z XVIII w. Kazania w języku polskim były tu wygłaszane jeszcze w II poł. XIX w. Na cmentarzu liczne stare nagrobki z polskimi nazwiskami. Obok wieży kościoła ok. 600-letni dąb (obw. na wys. i,3m- 600 cm, wys. 25 m). W Charbrowie pozostało kilka starych budynków: dom nr 6 - dawny czworak, częściowo ryglowy, wypełniony gliną; dom nr 10 - z dachem naczółkowo-dymnikowym, krytym strzechą.

Sprzed kościoła możemy wrócić do Łeby szosą asfaltową Lębork-Łeba (ok. 9,0 km). Można kontynuować wycieczkę, korzystając z opisu wg wariantu (2):

Jedziemy szosą Łeba-Lębork w kier. wsi Wieko. Po przebyciu ok. 800 m, tuż przy blokach mieszkalnych skręcamy w drogę polną, biegnącą w kier. zach. Łączy ona szosę z drogą lokalną Charbrowo-PGR Górki. Po przejechaniu ok. 600 m, za linią telefoniczną'znajdziemy się w odległości 150 m od płn. krańca rezerwatu „Zarastające Jezioro w Wieku„. Rezerwat tworzy prawie równy,niski teren o pow. ok. 15 ha, z zagłębieniami we wsch. części, które w latach mokrych i na wiosnę znajdują się pod wodą. Część rezerwatu jest pokryta zaroślami o charakterze leśnym. Tworzy je olcha czarna, brzoza, osika, wierzba. Sporo tu wierzby laurowej. Wśród krzewów na uwagę zasługuje woskownica, która miejscami tworzy duże. zwarte zarośla. Kontynuujemy podróż, docierając do drogi lokalnej, wyłożonej betonowymi płytami. Skręcamy na płn.-zach. (w prawo), za mostkiem jedziemy na płn., dojeżdżając do zabudowań wsi Charbrowo (ok. 19,0 km). Po przejechaniu ok. 200 m wiejską ulicą, przebywamy most na Charbrowskiej Strudze i skręcamy na płn.-zach. w kierunku wsi Krakulice. Na odcinku ok. 2,3 km jedziemy drogą, biegnącą zboczami wzgórz, położonych z płn.-wsch. strony. Tworzą one, wraz z łąkami po lewej stronie drogi, malowniczy krajobraz. Mijamy budynki Cegielni Charbrowskiej, tuczami świń i ok. 800 m jedziemy wzdłuż lasu z prawej strony.

Łąki i torfowiska na zach. od Charbrowa od wieków były zagospodarowywane i eks¬ploatowane przez okoliczną ludność. Dominowały hodowla i wydobywanie torfu, klóre zresztą dzisiaj stają się przedmiotem wspólnej polsko-zagranicznej działalności na tym terenie. Zamieszkujące tu ludy słowiańskie zajmowały się też szkutnictwem i rybołówstwem. Przed wojną, na obszarze dawnego zalewu morskiego k. Charbrowa, odkryta została wczes¬nośredniowieczna łódź słowiańska o wysokim poziomie sztuki szkutniczej. Początkowo przysypano ją ziemią, ale po II wojnie światowej została odkopana i umieszczona w Muzeum Pomorza Zachodniego w Szczecinie.

Dojeżdżamy do wsi Krakulice (ok. 22,0 km). Ma tu początek stara kolejka wąskotorowa, biegnąca w kier. zach., na obszar Wielkich Bagien, miejsce intensywnej eksploatacji torfu. Ma długość ok. 5,5 km i służy głównie do wywozu urobku torfu. Jedziemy przez wieś w kierunku płn. i dalej drogą polną wzdłuż linii lasu. Na skrzyżowaniu dróg (900 m od ostatnich zabudowań), skręcamy w lewo, mijamy stodołę i podążamy jeszcze 700 m na płn.-zach., wzdłuż rowu. Docieramy do biegnącej skrajem lasu, drogi Stęknica-Gać. Skręcamy w lewo, w kier. wsi Gać i po przebyciu ok 150 m odnajdujemy leśną drogę w kier. płn.-zach. Jedziemy dalej lasem, porośniętym sosną i dębem, równolegle do biegnącego w odl. 200-300 m z lewej strony. Kanału Żarnowskiego. Po pewnym czasie las z prawej strony kończy się, a po 700 ni znowu zaczyna się. Jeszcze 200 m i znajdujemy się wśród pierwszych zabudowań wsi Żarnowska (ok.26 km). Żarnowska - stara osada Kaszubów nadłebiańskich. Zachowały się chałupy szkieletowe z XIX w. Wieś leży na wsch. skraju olbrzymiego Rezerwatu krajobrazowo-leśnego „Żarnows¬ka” o pow. 781,45 ha. Chroni charakterystyczny krajobraz wydmowy z wielkimi, wysokimi do 28 m, łukami starych wydm parabolicznych, pokrytych borem bażynowym. W zagłębieniach między wydmami znajdują się torfowiska wysokie, które opanowuje bór bagienny z udziałem woskownicy europejskiej. Na stokach rośnie bór mieszany z bukiem. Rozległe obszary opanowała brzezina bagienna. W pdn. części rezerwatu wykształcił się płat łęgu wiązowego.

W pobliżu wsi, na półwyspie Jez.Łebsko (kier. płn.-zach.), znajduje się Rezerwat ścisły faunistyczny (ornitologiczny) „Żarnowskie Lęgi„, zaś w odległości 1,2 km na zach. Rezerwat ścisły glebowo-florystyczny „Bielice Gackie”.

Rezerwat „Żarnowskie Lęgi„ - o pow. 146,56 ha, obejmuje szeroki pas nadbrzeżnych szuwarów raz sąsiadujących z nimi wód i łąk. Liczne półwyspy, wysepki i zatoki sprzyjają osiedlaniu się ptaków. Dzięki temu rezerwat ma najbogatszą awifaunę na całym jeziorze. Znajduje się tu najliczniejsza na całym Wybrzeżu kolonia mewy śmieszki, skupiająca czasem do 10 tys. par. Gnieździ się też mewa srebrzysta, rybitwa zwyczajna i inne. W szuwarach występują błotniaki - stawowy i popielaty.

Rezerwat „Bielice Gackie” - o pow. 3,88 ha utworzono dla zachowania typowych bielić przybałtyckich. Ochroną objęto wzgórze porośnięte starym, ponad 100-letnim lasem sos¬nowym. Jest to fragment boru bażynowego z masowym udziałem bażyny. Na płn. zboczach wzgórza występuje bór mieszany z bukiem, a w bezodpływowym zagłębieniu zachował się płat boru mieszanego.

We wsi Żarnowska stosunkowo łatwy dostęp do wód jeziora Łebsko, a przede wszystkim wspaniały widok na jezioro i leżące po przeciwległej stronie ruchome wydmy Mierzei Łebskiej, z pięknie oświetloną zachodzącym słońcem Górą Łącką.

Przejeżdżamy przez wieś do drogi asfaltowej, prowadzącej w kier.wsch., do szosy Lębork-Łeba i dalej jedziemy szosą do Łeby (ok. 31,0 km).

Odradza się wybór drogi powrotnej do Łeby poprzez łąki, ze względu na trudno przejezdne rowerem odcinki tej trasy.