Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny


historia:kalendarium_5

To jest stara wersja strony!


1591 - Rozpoczęto z pomocą księcia Jana Fryderyka budowę nowego kościoła. którą ukończono w rok później.

1628 - Rada Miejska wraz z ks. Weyherem, właścicielem Nowęcina, złożyła na ręce ks. Bogusława XIV meldunek o zamuleniu ujścia Łeby i zagrożeniu bytu mieszkańców. Meldunek nie wywołał żadnej reakcji.

1637 - po śmierci ostatniego z książąt pomorskich, Bogusława XIV zgodnie z aktem gdańskim, ziemia lęborska została włączona bezpośrednio do Polski i pod względem prawnym zunifikowana z Prusami Królewskimi.Władztwo to trwało zaledwie 20 lat, a jednak zaznaczyło się w życiu miasta. Łeba za czasów Władysława IV uzyskała potwierdzenie wszystkich dawnych ordynacji i przywilejów.

1657 - Król Jan Kazimierz, dążąc do rozerwania przymierza Brandenburgii ze Szwedami,mocą układu w Welawie oddał Fryderykowi Wilhelmowi, elektorowi brandenburskiemu, powiat lęborski w lenno z obowiązkiem składania z nich hołdu Koronie. Hołdy były traktowane jako formalnóść. Za panowania Sasów zaniechano ich w ogóle.

1662 - Margrabia brandenburski Fryderyk Wilhelm przedstawił projekt wybudowania w Łebie portu handlowego. Z powodu oczekiwanych wysokich kosztów przedsięwzięcia i usytuowanie Łeby na gospodarczo mało aktywnym terenie, został on jednak już wkrótce zarzucony. - zachowały się dokumenty stwierdzające zagrożenie miasta Łeby ze strony zbliżających się od zachodu lotnych piasków

1682 - 10 lipca rozpętała się nad miastem silna burza. Od uderzenia pioruna zapalił się dach kościoła. Kościół oraz 30 domostw spłonęło, „do przyciesi” (podstawy belek). Podczas kolejnych wielkich pożarów w latach 1688, 1717 i 1774 spłonęło doszczętnie kolejno 28, 10 oraz ponownie 10 domów.

1683 - Nikolaus Ernst von Natzmer ówczesny kolator kościoła w Łebie sprowadził budowniczego z Gdańska i już wkrótce powstał nowy kościół, nieco szerszy i wyższy od poprzedniego z uratowanym z pożogi ołtarzem ze starego kościoła.

1684 - Natzmer, podjął starania o obwałowanie brzegów jeziora i rzeki Łeby, ale mieszczanie łebscy założyli sprzeciw. Orientowali się dobrze, że wylewy jeziora i rzeki były dla miasta znacznie mniej niebezpieczne niż fale sztormowe Bałtyku po przerwaniu ochronnego pasa wydm. Wały obrzeżające jezioro i rzekę byłyby tamą, utrudniającą odpływ wód morskich.

1688 Kolejny wielki pożar w Łebie

1769 W ramach zarządzonego przez Fryderyka Wielkiego przeprowadzenia na wielką skalę prac nad regulacją stosunków wodnych na Pomorzu uregulowano koryto rzeki Łeby. Wykonano również sieć kanałów melioracyjnych, które odwodniły bagna, sąsiadujące z jeziorami.

1772 w czasie pierwszego rozbioru Polski, mocą traktatu warszawskiego, Prusy zagarnęły całe województwo pomorskie, a więc i powiat lęborski.

1774 wielki pożar w Łebie

1776 - W cztery lata po pierwszym rozbiorze Polski, rząd pruski w Berlinie podjął kolejną próbę zbudowania w Łebie portu handlowego i wojennego. Morze Bałtyckie połączono z Jeziorem Łebsko kanałem, który wkrótce potem został mocno spłycony przez sztorm. F. Brenkenhof zaprojektował przebicie przez mierzeję w okolicach Rąbki kanału — nowego ujścia Łeby i zbudowanie przy nim portu. Przekop przeprowadzono, ale pierwszy silny sztorm spowodował wtargnięcie wód morskich do jeziora i zapiaszczenie kanału. Rzeka powróciła do dawnego łożyska

1780 - W tym roku Łeba miała 997 mieszkańców. Liczba ta potroiła się w ciągu następnych stu lat; w 1816 było ich 627, a w 1880 już 1333. Cechą charakterystyczną dla Łeby było, iż wśród jej mieszkańców zawsze przeważały kobiety - czasami nawet o 20%. Wynikało to głównie z niebezpieczeństw pracy na morzu. Ciężko walczący o swój byt mieszkańcy musieli stawiać czoła nie tylko przeciwieństwom natury, ale i nękającej ich biedzie. Plan osiedlania rodzin pochodzenia żydowskiego w celu ożywienia gospodarczego Łeby nie powiódł się (tak też stało się zresztą na całym Pomorzu), ponieważ przybysze woleli uprawiać korzystniejszy handel w większych miastach.

1784 Łeba liczy sobie tylko 497 mieszkańców.

1843 - Rozpoczęto budowę drogi Łeba - Lębork.

1847 - Podczas wielkiego głodu. król Fryderyk Wilhelm IV ofiarował 4000 talarów na prace publiczne, aby dać głodującym okazję do zarobku. W ramach tych prac ukończono północny odcinek szosy Łeba -Lębork.

1850 - Zniesiono nabożeństwa w języku polskim. - wybudowano cmentarz przy ul. Parkowej,

1856 - powstaje Towarzystwo Śpiewacze „Mänergesangverein Concordia Leba 1856”.

1860 - Łeba osiągnęła najlepsze wyniki handlowe w swej historii: 93 statki wpłynęły i wypłynęły z portu. Po ukończeniu budowy linii kolejowej łączącej Szczecin z Gdańskiem, w latach 1873-79 zawinęło do łebskiego portu zaledwie (!) 16 statków. Rok 1879 był ostatnim rokiem funkcjonowania portu handlowego w Łebie. Kościół łebski otrzymał ze składek parafian trzy nowe dzwony. które do dziś wzywają wiernych na msze.

1865 - Łebscy rybacy założyli morską stację ratunkową, która funkcjonuje pod egidą państwa do dziś. Swoją pierwszą łódź motorową otrzymała ona dopiero w 1938 roku.

1869 - zakończenie budowy drogi Łeba-Lębork

1884 - Rozpoczęto prace przy ujściu rzeki Łeby do morza (budowa mola wschodniego), które zakończono w 1890 roku. Ponadto wykopano kanał przepływający dziś przez centrum miasta.

1889 - Dzięki pracom przy ujściu rzeki Łeby i wykopaniu kanału powstała możliwość otwarcia w Łebie portu-bazy dla rybołówstwa dalekomorskiego.

1899 1 listopada - po długich staraniach Łeba otrzymała wreszcie upragnione połączenie kolejowe.

1902 zbudowano drogę bitą Łeba-Nowęcin

1906 - Początek budowy Domu Kuracyjnego „Neptun”. Kamień węgielny został wmurowany latem 1906 roku przez inwestora, barona Herberta von Massowa. 1907 - 23 września nastąpiło uroczyste otwarcie obiektu Hotelu „Neptun” - w okolicach Nowęcina znaleziono grobowce do składania urn sprzed 3000 lat.

1908 15 listopada - Utworzenie Związku Młodzieży Żeńskiej (Jungfraenverein) w Łebie. Z tej okazji małżonka cesarza przekazała na cele Związku 300 marek oraz obraz.

1909 1910 - rozwój rybołówstwa,żeglugi i przemysłu a także fakt ,że Łeba stała się modnym kąpieliskiem nadmorskim i ośrodkiem wypoczynkowym powoduje napływ mieszkańców. W 1910 r. miasto miało już 1382 mieszkańców stałych. - rozpoczęto budowę cmentarza przy ul. Nowęcińskiej wraz z kaplica cmentarna,

1911 28 stycznia - Uroczyste obchody 25-lecia Związku Kombatantów (Kriegerverein) w Łebie. 06 luty - Na skutek silnego sztormu znacznemu zniszczeniu uległa wydma, na której był posadowiony Dom Kuracyjny. Po trzech tygodniach specjalna komisja zamknęła obiekt z uwagi na niebezpieczeństwo zawalenia. 02 marca - Utworzenie straży pożarnej w Łebie. (Nie była to straż w pełni dobrowolna, gdyż obok ochotników, strażaków powoływano nakazem administracyjnym z obowiązkowym stawiennictwem do każdego pożaru. 03 kwietnia - niezwykle silny sztorm wyrzucił na miejscowe plaże dwa szkunery; holenderski „Besnowa” i szwedzki „Miranda”. Z wyjątkiem kapitana „Mirandy” załogi obu żaglowców zostały uratowane. Poza tym na głębokich wodach w pobliżu miasta zatonął wraz z całą załogą szkuner z Travemünde „Hermine” 27 czerwca - Lęborskie Stowarzyszenie Koloni Letnich postanowiło corocznie latem wysyłać do Łeby 30 dziewcząt i 30 chłopców. Specjalnie na ten cel urządzono pawilon plażowy

1912 27 maja - W świeżo wyremontowanym kościele św. Mikołaja dokonano poświęcenia nowych organów

1913 27 lutego - właściciel hotelu w centrum miasta (obecnie Kościuszki 66), Max Nitschke nabył za symboliczną opłatą Dom Kuracyjny „Neptun” po czym przystępuje do zabezpieczenia wydmy, 16 lipca - W miejsce osobnych kąpielisk dla kobiet i mężczyzn, utworzono kąpielisko rodzinne (niem. Familienbad)

1915 1921- Wielu artystów zaczęło odkrywać piękno Łeby i jej okolic: „W kwietniu. tylko z najniezbędniejszymi rzeczami w plecaku. samotnie udałem się na poszukiwania. Zgodnie z mapą Pomorza Wschodniego odszukałem podobną kurońskiej mierzeję, pomiędzy Jeziorem Łebsko, a Bałtykiem. Pieszo przewędrowałem wybrzeżem. maszerując na zachód. Stałą kwaterę postanowiłem ostatecznie założyć w Łebie. Przez następne lata wytrwałem tu i nigdy tego nie żałowałem. Nauczyłem się nie tylko cenić to wybrzeże, lecz również je pokochałem…” - wspominał Max Pechstein, ekspresjonista z grupy „Die Brucke”. Max Pechstein cenił nie tylko tutejszy krajobraz. Ożenił się z Martą Mueller, córką właściciela hotelu i pozostał w Łebie aż do okresu po zakończeniu II Wojny Światowej. Ostatnim powstałym tu dziełem jest znany obraz Matki Boskiej Orędowniczki, który po odrestaurowaniu na powrót znalazł się w miejscowym kościele. Nie tylko malarze, lecz także i rozwijający się w tym czasie przemysł filmowy upodobał sobie Łebę. W mieście i okolicy powstało wiele filmów. Najbardziej znaną okazała się ekranizacja powieści Teodora Fontane „Ef fi Briest”, w której jedną z głównych ról zagrał Gustaw Gruendgens.

1926 – budowa sieci wodociągowej w Łebie

1928 - Z inicjatywy łebskiego przedsiębiorcy hotelowego Maksymiliana Nitschke, powstała na Wydmie Łąckiej szkoła szybowcowa. która zdobyła sobie popularność na skalę europejską. Jej sława jest w kręgach lotników pamiętna do dziś.

1929 - wybudowano halę gimnastyczną ,którą użytkowało Towarzystwo Gimnastyczne „Jahn” (Turnverein „Jahn” e.V.). Obecnie obiekt jest wykorzystywany jako kino.

1930 31 sierpnia - przewodniczący Niemieckiego Związku Lotniczego, Adolf Alexander Dominicus dokonuje oficjalnego otwarcia szkoły szybowcowej.

1937 w związku z wysiedleniem mieszkańców narodowości niemieckiej z rejonu umocnionego Hel część z nich przesiedlono do Łeby gdzie rozpoczęto dla nich budowę osiedla Hela-Siedlung (obecna ul. Abrahama , Olszewskiego i Wróblewskiego), 1938 - zakończenie budowy pastorówki kościoła ewangelickiego pw. św. Mikołaja (obecna plebania Parafii p.w. Wniebowzięcia NMP w Łebie), - liczba stałych mieszkańców osiągnęła 2846 osób

1938-1939 budowa domów dla czynnych działaczy NSDAP lub organizacji ściśle z nią związanych w rejonie obecnej ul. 1 Maja - osiedla SA-Sieldung. Osiedle budowali członkowie Sturmabteilung (paramilitarne oddziały szturmowe NSDAP)-lęborski pułk SA (Standarte 336), pod dowództwem Standartenführera Modrowa.

1939 - budowa betonowego mostu na kanale Chełst (ul. Kościuszki) 1942 - Od tego roku do roku 1945 znajdowali się w Łebie jeńcy wojenni, przede wszystkim Rosjanie i Francuzi. Urządzono im obóz w byłym domu dla biednych na ulicy Nowęcińskiej.

1943 8 września - w pobliżu Łeby doszło do poważnej kolizji dwóch okrętów podwodnych Kriegsmarine, skutkiem której jeden zatonął. Oba okręty były jednostkami nowymi, przekazanymi do eksploatacji latem tego samego roku i należały do 5 flotylli.U-988 pod dowództwem porucznika marynarki Ericha Dobbersteina i U-983 z porucznikiem Hansem-Heinrichem Reimersem jako dowódcą. Na skutek zderzenia oba okręty uległy znacznym uszkodzeniom, a U-983 w wyniku rozległego rozszczelnienia kadłuba zatonął. Morze pochłonęło 5 marynarzy, a pozostałych 38 uratowała druga jednostka.

1944 9 listopada - na wysokości Łeby (54°40’36” N, 17°40’30” E) po kolizji z S/S „Fortuna of Bremen” tonie drobnicowiec „Svanhild”. Załoge udało się uratować.

1945 - 30 stycznia, 20 mil na północny wschód od Łeby zatopiony został przez radziecki okręt podwodny S-13. niemiecki liniowiec „Wilhelm Gustloff” z 6500 żołnierzami i cywilnymi uciekinierami na pokładzie. Z tragedii uratowało się 904 osoby. Jest to największy podwodny cmentarz morski na świecie. 10 marca oddziały rosyjskie zajęły Łebę. Rozpoczął się dziwny okres w historii miasta, którym rządzili wspólnie radziecki komendant Parszkow, niemiecki burmistrz Wegner i (od 22 maja) polski burmistrz Feliks Kałużyński. W Łebie i Żarnowskiej było wówczas 1400 Niemców, 1240 Polaków oraz 26 rodzin tzw. „zweryfikowanych” Kaszubów. Wręcz symboliczną wymowę miała działalność trzech położonych obok siebie piekarni: niemieckiej, polskiej i rosyjskiej.

historia/kalendarium_5.1376051616.txt.gz · ostatnio zmienione: 2013/08/09 14:33 przez Grzegorz Kleina